Rahe Kargar
O.R.W.I
Organization of Revolutionary Workers of Iran (Rahe Kargar)
به سايت سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر) خوش آمديد.
يكشنبه ۶ آذر ۱۳۹۰ برابر با  ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱
 
 برای انتشار مطالب در سايت با آدرس  orwi-info@rahekargar.net  و در موارد ديگر برای تماس با سازمان از;  public@rahekargar.net  استفاده کنید!
 
تاریخ انتشار :يكشنبه ۶ آذر ۱۳۹۰  برابر با ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱

 

 

میدان تحریر قاهره: قلب انقلاب عرب، قلب دموکراسی

 

بهروز نظری

 

میدان تحریر قاهره، قلب انقلاب مصر، بار دیگر با شوری انقلابی می‌تپد. بیش از یک هفته است که صد‌ها هزار نفر در میدان تحریر تجمع کرده و خواهان پایان حکومت "شورای عالی‌ نظامی" در این کشور هستند. اعتراضات برحق در قاهره و دیگر شهر‌های این کشور در هفته گذشته با واکنش وحشیانه ارتش و نیروهای پلیس مواجه شد. در این حملات دهها نفر از انقلابیون مصری جان باخته و هزاران نفر مجروح شده اند. دستگاه نظامی حاکم که همچنان و نزدیک به ۱۰ ماه پس از سرنگونی مبارک، سکان قدرت در این کشور را بعهده دارد، هراسان از گسترش اعتراضات دست به عقب نشینی‌هایی‌ زده است. در روز سه شنبه ۲۲ نوامبر، ژنرال طنطاوی رئیس شورای عالی‌ نظامی مصر با نمایندگان احزاب بزرگ مصر و کاندیدهای احتمالی ریاست جمهوری ملاقات کرد و به بخشی از درخواست‌های مردم مصر گردن گذاشت. او با درخواست آتش‌بس فوری، آزادی هزاران زندانی که در هفته گذشته بازداشت شده بودند، و پرداخت غرامت به همه مجروحین و خانواده‌های جان باختگان اعتراضات اخیر موافقت کرد. در این جلسه نظامیان حاکم همچنین با کنار گذاشتن کابینه عصام شرف، وعده برگزاری بموقع و آزاد انتخابات، انتصاب یک دولت اتحاد ملی‌، و واگذاری قدرت به یک دولت غیر نظامی تا پیش از پایان ماه ژوئن ۲۰۱۲ را دادند. 

سپردن ماموریت تشکیل دولت جدید به  کمال الجنزوری، نخست وزیر مبارک در سال‌های ۹۳-۹۶ میلادی، اما نشان دیگری بود  که با وجود سقوط دیکتاتور رژیم دیکتاتوری همچنان پابرجاست. عذر خواهی دو ژنرال ارشد مصر و اشک تمساح آنان برای جان باختگان هفته گذشته، و همچنین عقب نشینی‌های شورای نظامی شعله‌های خشم مردم را خاموش نکرد. در آغاز انقلاب مصر نوک تیز حمله مردم متوجه پلیس این کشور بود و یکی‌ از شعار‌های اصلی‌  به یگانگی ارتش و مردم اشاره میکرد. در اعتراضات اخیر که پس از عقب نشینی‌های شورای نظامی حاکم گسترده تر شد و بویژه در تجمع عظیم مردم در روز جمعه ۴ آذر قدرت خود را نشان داد، شعار مردم دیگر نه درباره یگانگی مردم و ارتش، بلکه یگانگی پلیس و ارتش بود. مردم همچنین شعار میدادند "طنطاوی برو"، "مرگ بر طنطاوی". در ۱۰ ماه گذشته تمام تلاش ایالات متحده و ژنرال‌های ارتش مصر بر این بوده تا از صف آرایی مردم علیه ارتش جلوگیری کرده و با حفظ ارتش کنترل اوضاع و حفظ نظم موجود را تضمین کنند. اشغال مجدد میدان تحریر و افزایش ضربان قلب انقلاب در مصر نشان میدهد که این سیاست با شکست مواجه شده است.  بیانیه کاخ سفید و تاکید اوباما بر لزوم انتقال کامل قدرت به یک دولت غیر نظامی از نگرانی دولت ایالت متحده از بازگشت مردم به خیابان‌ها و بویژه میدان تحریر خبر میدهد.

حقیقت این است که ارتش مصر فقط بازوی نظامی و امنیتی این کشور نیست. ارتش مصر در حیات سیاسی و اقتصادی این کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. حکومت مصر از سال ۱۹۵۲ میلادی به این طرف در دست ارتش و افسران ارتش این کشور قرار داشته است. اما در دهه‌های گذشته ارتش مصر به یکی‌ از مهمترین واحد‌های سرمایه در این کشور تبدیل شده است. ارتش مصر مالک مرغوب‌ترین زمینهای این کشور است، و دامنه فعالیت‌های اقتصادی آن مالکیت کارخانه‌های بسیاری، دامداری، شرکت‌های ساختمانی، حمل و نقل، مراکز توریستی و هتل‌های لوکس در سراسر این کشور را دربرمیگیرد. فعالیت‌های اقتصادی ارتش این کشور حتی شامل تولید بطری‌های آب و ماکارونی هم هست. تلاش شورای عالی‌ نظامی برای حفظ نظم موجود تلاشی است برای تضمین منافع اقتصادی ارتش، تضمین کمک‌های مالی‌ ایالات متحده، و همچنین کنترل سیاست خارجی‌ این کشور . اصطلاح "مجتمع نظامی - صنعتی" اصطلاحی است که معمولا بشکل اغراق آمیزی در بسیاری از موارد بکار گرفته میشود، اما این اصطلاح در مورد مصر کاملا مصداق دارد.

مذاکره فوری نظامیان حاکم با احزاب و شخصیت‌های شناخته شده مصر، عقب نشینی پراگماتیستی ارتش، و تاکید بر برگزاری انتخابات مجلس که قرار است از روز دوشنبه هفتم آذر ماه آغاز شود، گامی‌ است در جهت متوقف کردن چرخ انقلاب و تضمین منافع دستگاه حاکمه و ایالات متحده. سیستم انتخاباتی که زیر نظارت و کنترل نظامیان حاکم تصویب شده دقیقا به همین منظور ابداع شده است. سیستم انتخاباتی پیچیده و سرشار از ابهام در عمل راه را برای نادیده گرفتن صدای مردم و انقلاب، و تقسیم قدرت بین جریانات شناخته شده که منابع مالی‌ و تبلیغاتی عظیمی دارند، باز می‌کند. تفاوت درک از اهداف انقلاب در مصر و منافع گروه‌های مختلف در سرنگونی مبارک اکنون به شکل آشکاری در معرض دید همگان قرار گرفته است. جریاناتی همچون اخوان المسلمین که سابقه شرکت در انتخابات را دارند و از تجربه و منابع فراوانی برخوردارند، از مدتها پیش با شرکت در مذاکرات پشت پرده و حمایت از سیستم انتخاباتی اعلام شده اهداف خود را دنبال میکنند.

انتخابات مجلس ملی‌ و همچنین مجلس شورا (یا سنّا) نه تنها در شرایطی صورت می‌گیرد که آلترناتیو‌های مختلف هنوز امکان شکل‌گیری و یا ابراز خود را پیدا نکرده اند، بلکه به گونه ای‌ تنظیم و مدیریت شده که صدای انقلاب را خاموش کند. انتخابات مجلس ملی‌ که ۵۰۸ عضو خواهد داشت از ۲۸ نوامبر آغاز خواهد شد و در ۱۱ ژانویه سال ۲۰۱۲ به پایان خواهد رسید. این انتخابات شامل سه مرحله است و مردم ناحیه‌های مختلف در زمان‌های متفاوتی به پای صندوق‌های رای خواهند رفت. ۳۳۲ کرسی، یعنی‌ نزدیک به دو سوم نمایندگان، بر اساس سیستم نمایندگی تناسبی و از میان لیست احزاب سیاسی انتخاب خواهند شد. ۱۶۶ کرسی دیگر از میان لیست افراد کاندید برگزیده خواهد شد. ده کرسی دیگر این مجلس توسط شورای نظامی حاکم انتصاب میشود. انتخابات مجلس شورا در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۲ آغاز خواهد شد و تا یازدهم ماه مارس ادامه خواهد یافت. این انتخابات نیز در سه دور، و در زمان‌های مختلفی‌ در مناطق مختلف مصر برگزار خواهد شد. ۱۳۰ کرسی این مجلس از میان لیست احزاب انتخاب خواهد شد، و ۶۰ نماینده نیز از میان لیست افراد کاندید انتخاب خواهند شد. شورای نظامی حاکم ۸۰ کرسی دیگر این مجلس، یعنی‌ نزدیک به یک سوم کرسی‌های موجود را، برای نمایندگان و مزدبگیران خود رزرو کرده است. بنا به گزارشات منتشره بیش از ۵۹۰ حزب و گروه سیاسی و بیش از شش هزار نفر برای شرکت در انتخابات مجلس ملی‌ ثبت نام کرده اند. تعداد گروه‌ها و احزابی که برای شرکت در انتخابات مجلس شورا ثبت نام کرده اند بالغ بر ۲۷۰، و تعداد افراد کاندید بیش از دو هزار نفر اعلام شده است.

علیرغم لیست گسترده و متنوع احزاب و افراد کاندید برای شرکت در انتخابات، بسیاری و از جمله صدها هزار شهروند معترضی که در میدان تحریر تجمع کرده اند، معتقدند که مجالس مورد نظر دستگاه حاکمه نماینده انقلاب مصر نخواهند بود. شعار و درخواست اصلی‌ میدان تحریر و دیگر مراکز انقلاب مصر کناره گیری کامل مجتمع نظامی - صنعتی حاکم بعنوان شرط مقدم دستیابی به اهداف انقلاب است. تجمع صدها هزار نفر در میدان تحریر نه درباره انتخابات است و نه درباره قانون اساسی‌، چرا که هیچ یک از اینها به نظم کهنه در مصر پایان نخواهند داد. "انتقالی" که شورای عالی‌ نظامی و ایالات متحده از فردای برکناری مبارک از آن سخن گفته اند معنایی جز انتقال قدرت از یک دیکتاتور به دیکتاتور دیگر، تثبیت قدرت ارتش و تلاش برای خنثی کردن نیروی انقلاب نداشته است. بازگشت مردم به میدان تحریر اما معادلات و محاسبات دستگاه حاکم و فرصت طلبانی که نیروی مردم را تنها ابزاری برای افزایش سهم خود در قدرت تلقی‌ میکنند، بهم زده است. در شرایطی که شهروندان قاهره دسته  دسته به موج بزرگ انقلابی در میدان تحریر میپوستند، اخوان المسلمین ترجیح دادند در روز جمعه چهارم آذر ماه با برگزاری تجمعی در مرکز دیگری از قدرت، یعنی‌ مسجد الازهر، به بحث درباره تهدید اسراییل برای تخریب راه مسجد قدس در اورشلیم بپردازند. در همان زمان تعداد کمی‌ از مزدبگیران شورای عالی‌ نظامی در میدان العباسیه در شمال قاهره در حمایت از دستگاه حاکمه تجمع کردند. رسانه‌های مصر و از جمله تلویزیون و خبرگزاری دولتی این کشور که همچنان در کنترل نیروهای ضدّ انقلاب هستند، به پخش اخبار این تجمع پرداختند.

انقلابی که در ژانویه سال جاری میلادی آغاز شد همچنان ادامه دارد و میدان تحریر، قلب این انقلاب، همچنان می‌تپد. همین تپش، همین حضور وسیع مردم  بود که به برکناری مبارک منجر شد، و همین حضور است که شورای نظامی حاکم را بار دیگر به عقب نشینی وادار کرده است. انقلاب امر توده هاست و بدون حضور آنان و بدون مداخله آنان هیچ "انتقالی" به دمکراسی ممکن نیست. سرنوشت دمکراسی و سرنوشت انقلاب مصر در میدان تحریر و در میادین دیگر این کشور که مردم از آن خود کرده اند رقم خواهد خورد.

۶ آذر ۱۳۹۰ / ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱

 

 

 

 

 

مطلب فوق را میتوانید مستقیم به یکی از شبکه های جتماعی زیر که عضوآنها هستید ارسال کنید:  

تمامی حقوق برای سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر) محفوظ است. 2024 ©