بیانیه شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران

به مناسبت دوم اسفند" روز بزرگداشت #زبان_مادری"

به نام خداوند جان و خرد

برای اولین بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر سال ۱۹۹۹ روز ۲۱ فوریه برابر با دوم اسفند در ایران را روز جهانی زبان مادری نامید و از سال ۲۰۰۰ این روز در بیشتر کشورها گرامی داشته می شود و برنامه هایی در ارتباط با این روز برگزار می گردد.

فلسفه نامگذاری روزی به عنوان زبان مادری از آن جهت است که زبان به عنوان کلید شبکه های ارتباطی و گاهی نیز سرمایه فرهنگی یاد می شود که افراد با تسلط بر آن می توانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی، نوعی هویت ویژه کسب کنند. پس هویت فرد چه در سطح قومی و در سطح ملی، تا حدود زیادی بستگی به زبانی دارد که او فرا می گیرد.

 در واقع زبان پدیده اجتماعی منحصر به فردی است که روند تکامل انسان در جامعه توسط آن به نسل های بعد منتقل می شود. اگر زبان از جامعه انسانی گرفته شود، چرخه اجتماعی از حرکت می ایستد؛ جامعه انسانی از هم گسسته، فرهنگ و تمدن بشری هم نابود می شود.

وقتی که از حفظ، تقویت و توسعه فرهنگ یک جامعه سخن به میان می آید، زبان نیز به عنوان یک عامل اساسی مطرح می شود؛ چرا که زبان در حکم رشته ای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند می دهد. در سه قرن اخیر روند نابودی زبان ها به نحو فزاینده و دهشتناکی رو به رشد بوده است، به نحوی که بشر در هر ماه، دو زبان را از دست می دهد.

بر این اساس جامعه جهانی نیز اهمیت و ضرورت آموزش بە زبان مادری را به درستی پذیرفته و آن را به عنوان یک حق اساسی بشری به رسمیت شناخته است به طوری که در چندین معاهده و اعلامیه تهیه شده از سوی مراجع و مجامع بین المللی، ضمن تصریح به حقوق اشخاص در آموزش بە زبان مادری خود متعهد است.

از جمله ی مهم ترین این میثاق نامه ها و معاهدات می توان به:

ماده ۲۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۹۶؛ ماده ۳۰ کنوانسیون حقوق کودک مصوب ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹؛ ماده ۴ اعلامیه حقوق افراد متعلق به اقلیت های قومی، ملی، مذهبی و زبانی مصوب ۱۸ دسامبر ۱۹۹۲ مجمع عمومی سازمان ملل متحد و همچنین ماده ۵۲ اعلامیه جهانی حقوق زبانی مصوب سال ۱۹۹۶ و منشور زبان مادری سازمان یونسکو اشاره کرد.

در کشور ما نیز با توجه به اقلیم های متنوع از حیث فرهنگی و زبانی پرداختن به این ضرورت از هر زمانی بیش از پیش احساس می شود و دولت بایستی اصل ۱۵ قانون اساسی را که سال هاست به محاق و فراموشی رفته، اجرا و بسترهای لازم را برای آن فراهم کند.

شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران ضمن بزرگداشت و تبریک این روز به همه ی اقوام ایرانی تاکید می کند برابری فرهنگی و اشاعه ی تعلق سرزمینی و همبستگی ملی جز با اجرای عدالت در خصوص حق آموزش به زبان مادری میسر و ممکن نخواهد شد.

از این رو از همه ی دست اندرکاران این امر می خواهد تلاش های خود را حول این محور مهم و اساسی درآورند.

شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران

دو اسفند ماه یکهزار و چهارصد خورشیدی

ترجمه بیانیه روز جهانی #زبان_مادری شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران به زبان #ترکی

«ایران اؤیرتمن‌لری‌ صینفی قۇرقولاری‌نین اۇیارلیق دانیشتایی‌«‌نین  دۆنیا آنا دیلی گۆنونه گؤره (  بایرام آیی‌نین ایکیسی ) بیلدیریسی :

اۇلو تانری‌نین آدی ایله

ایلک دفعه ، یونسکو اؤرگوتو 1999 ׳ۇنجو میلادی ایلین 17 نوامبر آییندا ، 21 فوریه ( بایرام آیی‌نین ایکیسی) گۆنونو بنگلادش اؤلکه‌سینده‌کی اۏلای‌لارا (حادثه‌لر) گؤره ، دۆنیا آنا دیلی گۆنو آدلاندیردی .

2000 ׳ینجی میلادی ایلدن بۇیانا ، دۆنیانین چۏخ دیللی اؤلکه‌لری‌نین چۏخوندا بۇ تؤرن (مراسم)  ، هر ایل بۇ گۆنده آنیلیر (گرامی تۇتولور).

بیر گۆنو آنا دیلی گۆنو آدلاندیرمانین فلسفه‌سی ، دیلین ارتباطی شبکه‌لر و بعضاً ده انسانلارین اجتماعی ایلیشکی‌لرین و هم ده اؤزل (مخصوص) بیر کیملیک قازانماق اۆچون اۇستالاشابیله‌جک‌لری فرهنگی سرمایه‌نین آنا آچاری اۏلاراق آنیلماسیندان قایناقلانماقدادیر .

اصلینده دیل ، تۏپلومداکی (جامعه) انسانین تکامل آخیمی‌نین گله‌جک نسل‌لره داشیدیغی بنزرسیز بیر اجتماعی اۏلقودور . دیل انسانین تۏپلوموندان آلینیرسا ، اجتماعی دؤنگو (چرخه) ، حرکت ائتمگی دۇردورور ؛ انسان تۏپلومو پارچالانیر و انسان فرهنگی و اۇیغارلیغی یۏخ ائدیلیر .

بیر تۏپلومون فرهنگینی قۇرماق ، گۆجلندیرمک و گلیشدیرمک ، سؤز قۏنوسو اۏلدوغوندا دیلده اؤنملی بیر فاکتوردور . چۆنکو دیل ، کئچمیشین فرهنگی ایله بۇ گۆنکونو بیر بیرینه باغلایان تئلدیر . سۏن اۆچ‌یۆز ایلده دیل‌لرین یۏخ اۏلما مدّتی اۏ قدر قۏرخونج بیر شکیلده بؤیویور کی دۆنیادا هر آی ایکی دیل آرادان گئدیر .

بۇنا گؤره اۇلوسلارآراسی (بین‌الملل)  تۏپلوم ، آنا دیلینده اؤیرنمه‌نین اهمیّتی‌نی و گرکلیلیگینی قبول ائتمیش و بۇنو انسانین  تَمَل (پایه‌ای) بیر حاققی اۏلاراق قبول ائتمیش ، بۇ ندنله اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار و قۇرقولار طرفیندن حاضیرلانان مختلف آندلاشما و بیلدیرگه‌لرده بَلیرتیلیرکن ، فردلرین اؤز آنا دیل‌لرینده اؤیرنمه‌لرینه وۇرغولانیر . (تأکید اۏلونور)

بۇ آندلاشما و معاهده‌لرین أن اؤنملی‌لری بۇنلاردیر :

1996׳ینجی میلادی ایلین دسامبر آیی‌نین 16׳سیندا  قبول ائدیلن مدنی و سیاسی حاقلار سؤزلشمه‌سی‌نین 27׳ینجی ماده‌سی ؛

1989׳ۇنجو میلادی ایلین نوامبر آیی‌نین 20׳سینده اۇشاق حاقلارینا باغلی سؤزلشمه‌نین 30׳ۇنجو ماده‌سی ؛

ماده 4 ، 1992׳ینجی ایلین دسامبر آیی‌نین 18׳ینده بیرلَشمیش اۇلوسلار گَنَل قۇرولو ( سازمان ملل متّحدین عمومی مجمعی ) طرفیندن قبول ائدیلن ائتنیک ، ملّی ، دینی و دیله گؤره آزینلیقلارا باغلی آداملارین حاقلاری بیلدیرگه‌سینه و 1996 جهانی دیل حاقلاری بیلدیرگه‌سینه و یونسکونون 52׳ینجی ماده‌سینه آنا دیلی منشورو اۆزوندن باغلیدیر .

اؤلکه‌میزده فرهنگی و دیله گؤره اۏلاراق فرقلی اقلیم‌لر ندنی ایله ، بۇ قۏنویا (موضوع) یئتیشیلمه‌سی احتیاجی هر زامان‌دان داها چۏخ حس ائدیلمکده‌دیر و حکومت آنا یاسانین (قانون اساسی) اۇزون ایل‌لردیر اۇنودولان 15׳ینجی ماده‌سینی و گَرَکلی شرطلرینی یئرینه گتیرمک زۏروندادیر .  

«ایران اؤیرتمن‌لری‌ صینفی قۇرقولاری‌نین اۇیارلیق دانیشتایی‌« ، بۇ گۆن بۆتون ایران ائتنیک قۇروپلارینی آنارکن ( گرامی تۇتاراق) و تبریک ائدرکن ، آنا دیلده اؤیرنمه حاققی قۏنوسوندا عدالت اۏلمادان فرهنگی برابرلیگین ، تۏپراق و یۇرد باغلی‌لیغی‌نین ( سرزمینی تعلّق) و ملّی دایانیشمانین (همبستگی) یاییلماسی‌نین اۏلاناقلی (ممکن) اۏلمایاجاغینی وۇرقولاماقدادیر (تأکید ائتمکده‌دیر)  .

بۇ ندنله ، بۇ قۏنو ایله ایلگیلی ، هر کسی تلاش‌لارینی بۇ اؤنَملی (مهم) و تمل (اساسی) محورین چئوره‌سینده ییغماغا چاغیریر .

«ایران اؤیرتمن‌لری‌ صینفی قۇرقولاری‌نین اۇیارلیق دانیشتایی‌«

1400׳ۆنجو ایلین بایرام آیی‌نین ایکیسی

بەیاننامەی شۆڕای یەکیەتی ڕێکخراوە پیشەییەکانی فەرهەنگییە ئێڕانییەکان

بە بۆنەی دووی ڕەشەمە "ڕۆژی ڕێزگرتن لە زمانی دایکی"

بە ناوی خودای گیان و هزران

بۆ هەوەڵین جار ڕێکخراوەی یوونێسکۆ لە 17 ی فوریه ساڵی 1999 بەرانبەر بە دووی ڕەشەمەی لە ئێڕاندا وەکوو ڕۆژی جیهانی زمانی دایکی ناوبوردە کرد و لە ساڵی 2000ەوە لە زیاتری وڵاتەکاندا ڕێز لەم ڕۆژە دەگیرێت و لە پەیوەندی لەگەڵ ئەم ڕۆژەدا ڕێوڕەسمانێک بەڕێوە دەچێت.

فەلسەفەی ناوبوردە کردنی ڕۆژێک لە ژێر ناوی زمانی دایکیدا لەوێوە هاتوە کە زمانی دایکی وەکوو شاکلیلی ڕایەڵە پەیوەندییەکان و زۆر جاریش دەسمایەیەکی کولتووری چاوی لێ دەکرێت. هەر لێرەوەیە کە تاکەکان بە زاڵ بوون بە سەریدا بێجگە لە گرتنی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان، بە جۆرێک لە شوناسی تایبەتی دەگەن. کەوایە شوناسی تاک چ لە ئاستی قەومی و چ لە ئاستی نەتەوەییدا، تا ڕادەیەکی زۆر بە بۆنەی ئەو زمانەوەیە کە فێری دەبێت.

لە ڕاستیدا زمان دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی هەڵکەوتەیە کە ڕەوتی گەشە کردنی مرۆڤ لە کۆمەڵگادا بە بۆنەی ئەوەوە بۆ بەرەکانی داهاتوو ڕادەگوێزرێت. ئەگەر زمان لە کۆمەڵگای مرۆڤایەتی داگیر بکەن، سووڕی کۆمەڵایەتی ڕادەوەستێت؛ کۆمەڵگای مرۆڤایەتی لەیەک دەترازێ، کولتوور و شارستانییەتی بەشەریش خاپوور دەبێت.

کاتێک کە قسە لە ڕاگرتن، بەهێزکردن و گەشەی کولتووری کۆمەڵگایەک قسە دەکرێت، زمان وەکوو چەمکێکی بنەڕەتی دێتە گۆڕێ؛ چونکا زمان وەکوو شریتێکە کە کولتووری ڕابوردوو و ئێستا لێک دەهاڵێنێت. لەم سێ سەدە دواییانەدا ڕەوتی فەوتانی زمانەکان لە سەر ئاستێکی تۆقێنەر بەرەو زۆر بوون بووە، بە جۆرێک کە بەشەر هەر مانگەو دوو زمانی لە کیس دەچێت.

بەم پێیە کۆمەڵگای جیهانیش لە گرینگی فێر کردن بە زمانی دایکی بە جوانی حاڵی بوە و ئەوی وەکوو مافێکی بنەڕەتی بەشەری بە فەرمی زانیوە بە جۆرێک کە لە چەنای چەند پەیماننامە و جاڕنامەی تەرخان کراو لە لایەن ناوەند و ڕێکخراوە نێونەتەوەییەکانەوە، لە پەنای دان پێدانان بە مافی کەسایەتییەکان بۆ فێرکاری بە زمانی دایکی خۆشی لەم کارەدا بە دەروەست زانیوە.

لە ناو گرینگ ترینی ئەم بەڵێن‌نامە و پەیمان‌نامانەدا دەتوانین ئاماژە بەمانە بکەین:

ماددەی 27ی بەڵێن‌نامەی مافی شارستانییەت و ڕامیاری پەسند کراوی 16 ی دێسامبری 1996؛ ماددەی 30ی بەڵێن نامەی مافی منداڵان پەسەند کراوی نۆڤامبری 1989؛ ماددەی 4ی جاڕنامەی مافی کەسایتییە پەیوەندیدار بە کەمینە قەومی، ئایینی و زمانییەکان پەسند کراوی 18ی دێسامبری 1992 کۆڕی گشتی ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و هەروەها ماددەی 52ی جاڕنامەی جیهانی مافە زمانییەکان پەسەندکراوی ساڵی 1996 و قەواڵەی زمانی دایکی ڕێکخراوەی یوونێسکۆ.

 لە وڵاتی ئێمەشدا بە بۆنەی هەرێمە جۆراوجۆرەکانەوە لە بواری کولتووری و زمانیدا، گرینگی دان بەم بابەتە زیاتر لە هەمیشە هەست پێ دەکرێت و دەوڵەت دەبێت ماددەی 15ی یاسای بنەڕەتی کە ساڵانێکی زۆرە پشت گوێ خراوە و لە بیر براوەتەوە، زیندوو بکاتەوە و بەستێنەکانی پێویست بۆ بە کردەیی کردنی ئەو جێبەجێ بکات.

شۆڕای یەکیەتی ڕێکخراوە پیشەییەکانی فەرهەنگییە ئێڕانییەکان لە پەنای بەرزنرخاندن و پیرۆزبایی کردن لەم ڕۆژە بە هەموو نەتەوە ئێرانییەکان، پێداگری دەکات کە بەرانبەری کولتووری و پەرە سەندنی هۆگری بە وڵات و یەکیەتی نەتەوەیی بە دادپەروەری لە بابەت مافی فێرکاری بە زمانی دایکیدا نەبێت بە هیچ شتێک مسۆگەر نابێت.

بەم پێیە چاوەڕوانین کە کاربەدەستان هەموو حەولەکانی خۆیان بۆ وەدی هاتنی ئەم گرینگایەتییە بخەنە گەڕەوە.

شۆڕای یەکیەتی ڕێکخراوە پیشەییەکانی فەرهەنگییە ئێڕانییەکان

دووی ڕەشەمەی هەزار و چوارسەدی هەتاوی

ترجمه بیانیه روز جهانی #زبان_مادری

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران به زبان #عربی

🔹 بیان تنسیقیة اتحاد المعلمين في إيران بمناسبة ٢١  فبراير اليوم العالمي للغة الأم

بسم الله الرحمن الرحيم

 اعتبرت منظمة اليونسكو ٢١ فبراير من عام ٢٠٠٠، اليوم العالمي للغة الأم وتم الاحتفال بهذا اليوم منذ عام 2000 لتعزيز السلام وتعدد اللغات في جميع أنحاء العالم ومنها إيران وفي هذا السياق أقيمت برامج عدة.

يرجع تعيين هذا اليوم كيوم عالمي إلى أهمية اللغة الأم كونها المفتاح الرئيسي للتواصل وأيضا الرأسمال الثقافي للشعوب الذي يستخدمه الفرد ليس للتواصل الاجتماعي فحسب بل ليكسب به هوية خاصة به. إذن هوية الفرد على مستوى الشعب أو الأمة مرتبط باللغة التي يتعلمها كلغة أمّ.

في الحقيقة اللغة ظاهرة اجتماعية فريدة تنتقل من خلالها عملية تطور الإنسان إلى الأجيال. فإذا ماسُلبت اللغة ستتوقف عجلة التواصل الاجتماعي ، ويتمزق المجتمع، وتدمَّر الثقافة والحضارة البشرية.

إذا بدأنا بالتكلم عن حفظ ورقيّ الثقافة لمجتمع ما علينا أن نطرح اللغة كعنصر رئيسي، هذا لأن اللغة في الواقع سلسلة متواصلة تربط الماضي بالحال. في القرون الثلاثة الأخيرة تطورت عملية موت أو قتل اللغات بصورة فظيعة ومثيرة حيث تفقد البشرية لغتين في كل شهر.

انطلاقا من هذا اعترف العالم بأهمية وضرورة  التعليم باللغة الأم وبأنه حق بشري لا ضير منه حيث أنّ هناك مواثيق دولية متعددة كُتبت وصرحت بحق تعليم الأفراد بلغتهم الأم.

أهم المواثيق الدولية كالتالي:

المادة ٢٧ من الميثاق الدولي للحقوق المدنية والسياسية المشرّعة في ١٦ ديسمبر من عام ١٩٩٦، المادة ٣٠ لاتفاقية حقوق الطفل المشرعة في ٢٠ نوفمبر من عام ١٩٨٩، المادة ٤ من إعلان المجمع العام لمنظمة الأمم المتحدة وأيضا المادة ٥٢ لحقوق اللغة المشرعة في عام ١٩٩٦ ومرسوم اللغة الأم لمنظمة اليونسكو.

في إيران أيضا علينا ان نهتم أكثر بهذه الضرورة الملحّة نظرا للتعددية القومية والثقافية واللغوية وعلى الحكومة أن تطبق وتنفذ المادة ١٥ من الدستور والتي أكل عليها الدهر وشرب.

تنسیقیة صنف المعلمين في إيران تهنئ هذا اليوم العظيم لكل القوميات المتواجدة في جغرافية إيران وتؤكد على العدالة الثقافية. وعلى الحكومة أن تعلم أنّ اتحاد الامة الإيرانية والتعلق بهذه الأرض لا يتحققان إلّا بتنفيذ العدالة و حق التعليم باللغة الأم. من هذا المنطلق ندعو جميع المعنيين أن يبذلوا ما بوسعهم ويجهدوا لتحقيق هذا الامر المهم.

تنسیقیة اتحاد المعلمين في إيران

الثاني من اسفند لعام ١٤٠٠ شمسي المصادف ل٢١ فبراير ٢٠٢١