هیجدهمین کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی در قطر

مازیار واحدی

سال گذشته در دوربان آفریقای جنوبی تصویب شد که سال ۲۰۱۲ کشور قطر میزبان شرکت کنندگان در هیجدهمین کنفرانس تغییرات آب و هوا باشد. در همانروز ده ها هزار نفر در خیابان های دوربان با راهپیمائی خواستار این شده بودند که بایستی این نشست ها و کنفرانس ها نتایج مشخصی برای رفع آلودگی های آب و هوائی داشته باشد.

 همان موقع هنگامی که قطر به عنوان میزبان سال بعد انتخاب شد، نمایندگان اتحادیه های کارگری اعلام کردند که این انتخاب به مثابه یک شوک بوده و انها از اینکه قطر به عنوان میزبان انتخاب شده احساس نفرت پیدا کرده اند. قطر به عنوان کشوری که کارگران خارجی را به شدت تحت فشار قرار داده و حقوق اشان را نادیده می گیرد شناخته می شود. از جمله این بی حقوقی ها اینکه بیش از نود درصد کارگران خارجی شاغل در این کشور حق ندارند عضو هیچ سندیکا و اتحادیه ای شوند.

به گفته آنان کشوری که  به حقوق اتحادیه ای و سندیکائی کارگران احترام نگذاشته و کارگران خارجی را تحت فشار می گذارد، شایستگی میزبانی این کنفرانس را ندارد. آنان هم چنین یاداوری می کنند که کارگران خارجی شاغل در قطر حق ورود به کافه رستوران هائی که دیگر شهروندان استفاده می کنند را هم ندارند. حتی گفته می شود که بعضی از کارفرماها پاسپورت کارگران خارجی را از آنان گرفته، تا آنان نتوانند به کشور خود باز گردند. این انتخاب برای جنبش اتحادیه ای بحث برانگیز است. علیرغم اینکه تعدادی خواهان بایکوت کردن کنفرانس جهانی آب و هوا در سال جاری در قطر بودند ، دیگران خواستار آن شدند که با حضور فعال در انجا به افشاگری بپردازند.

مانند اینکه مک دونالد بخواهد کنفرانسی در مورد اضافه وزن برگزار کند. فعالین محیط زیست با اشاره به اینکه کشور قطر که خود یکی از بزرگتربن تولید کنندگان گازهای گلخانه ای است میزبانی کنفرانس جهانی تغییرات آب و هوا را در سال جاری به عهده دارد، به مسخره گی آن است که مثلا مک دونالد بخواهد کنفرانسی در باره اضافه وزن و چاقی برگزار کند. میزبانی قطر مورد انتقاد بسیاری قرار گرفته است. کمتر کشوری به این میزان گازهای گلخانه ای تولید می کند. بزرگ‌ترین عامل تولید فراوان گاز‌های گلخانه‌ای، صنایع گاز قطر است. قطر بزرگ‌ترین کشور تولید‌کننده گاز مایع در جهان محسوب می‌شود و فناوری که در تولید این گاز به کار می‌رود، باعث تولید انبوه گاز دی‌اکسید کربن می‌شود. در این کشور یک میلیون و نهصد هزار نفری، سرانه تولید گاز دی اکسید کربن برای هر نفر بیش از سی و هشت تُن در سال است، در حالیکه به عنوان مثال این مقدار در اطریش کمتر ار هشت تُن به ازای هر نفر دریک سال می باشد.

وظیفه‌ی میزبانی کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی که از سوی سازمان ملل متحد برگزار می‌شود، هر سال به یکی از کشورهای این پنج منطقه یعنی آفریقا، آسیا و منطقه اقیانوس آرام، اروپای شرقی، آمریکای جنوبی و اروپای غربی واگذار می‌گردد. در سال گذشته میلادی، دوربان در آفریقای جنوبی وظیفه‌ میزبانی را برعهده داشت و این بار نوبت آسیا بود که ریاست و میزبانی برگزاری این کنفرانس جهانی را عهده‌دار شود. در نهایت کشور قطر موفق شد گوی سبقت را از کره‌ جنوبی برباید و مسئولیت برگزاری همایش این دوره را در دست گیرد.

کنفرانس بین المللی تغییرات اقلیمی از روز دوشنبه بیست و ششم نوامبر در دوحه پایتخت قطر شروع شده و قرار است که تا هفتم دسامبر به مدت دو هفته ادامه داشته باشد. از نکات قابل توجه اینکه معاون نخست وزیر قطر در مراسم گشایش این کنفرانس دو هفته‌ای ادعا کرد: در روزهای آینده فرصت طلایی در پیش روی ماست که باید از آن به نحو کامل استفاده کنیم. وی هم چنین تأکید کرد که اقدامات درست در قبال تغییرات اقلیمی، همکاری همه کشورها را می‌طلبد.

بر اساس گزارش های منتشر شده از روز اول این کنفرانس چنین به نظر می‌آید که در موضع‌گیری کشورهای شرکت‌کننده در این همایش تغییر محسوسی به وجود نیامده باشد. در مورد مسئولیت آمریکا در کم کردن تولید گاز کربنیک در جهان نماینده این کشور روز دوشنبه در کنفرانس اظهار داشت که این مسئولیت برعهده‌ تمام کشورهای جهان است. وی ادعا کرد که میزان تولید گاز کربنیک در آمریکا کمتر از بیست درصد میزان تولید در جهان است و در این زمینه چین که بیست و پنج درصد تولید این گاز در سطح جهان را دارد باید مسئولیت بیشتری بپذیرد.

نماینده چین در کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی نیز با اشاره به تلاش‌های کشورش برای کاهش میزان تولید گازهای سمی گفت: کشورهای صنعتی باید در این مورد مسئولیت بیشتری را بپذیرند.

در حالیکه محدود کردن میزان افزایش گرمایش زمین به حد دو درجه مورد پذیرش کشورهای جهان قرار گرفته، نماینده سازمانِ مدافعِ محیطِ زیستِ صلحِ سبز در کنفرانس اعلام کرد که که برای محدود کردن میزان حداکثر دو درجه افزایش گرمای زمین باید تغییرات وسیع سیاست آب‌وهوایی از سوی کشورهای گوناگون پذیرفته شود.

این هیجدهمین کنفرانس از این نوع می باشد که تاکنون نتیجه قابل ذکری در بر نداشته است. حال بایستی منتظر شد و دید که کشورهای بزرگ صنعتی که خود بزرگترین تولید کنندگان گازهای گلخانه ای هستند در طی این دو هفته چه برنامه ای برای پیش بردن خواسته های خود و تحمیل هزینه رفع الودگی آب و هوا به دیگر کشورها دارند. در کنفرانس قطر نمایندگان یکصد و نود و سه کشور شرکت دارند.

۹ آذرماه ۱۳۹۱ـ ۲۹ نوامبر۲۰۱۲