رسوأیی فیفا و بی‌ حقی‌ کارگران مهاجر در کشورهای خلیج  فارس

گفتاری از تلویزیون راه کارگر

مطرح شدن فساد مالی‌ در فدراسیون جهانی‌ فوتبال خبر تازه‌ای نبود. آنچه که تازگی داشت بازداشت همزمان تعدادی از مقام های ارشد فیفا به جرم دریافت رشوه و فروش حق برگزاری جام جهانی‌ به کشورهایی بود که حاضر به پرداخت رشوه‌های کلان بودند. استعفای سپ  بلاتر، رئیس فیفا، آنهم یک هفته پس از انتخاب مجدد او به این پست، بحران فوتبال را وارد مرحله تازه‌ای کرده است. بلاتر البته نقش مهمی‌  در سپردن میزبانی جام جهانی‌ سال ۱۹۹۴ به ایالات متحده ایفا کرده بود و گفته میشود که او شخصا طرفدار این بوده که ایالات متحده میزبان جام جهانی‌ سال ۲۰۲۲ باشد. از این جهت مداخله ایالات متحده در امور فیفا یک مداخله سیاسی آشکار و قدرت نمایی از سوی کشوری است که در آن فوتبال نه ورزش ملی‌ و رسمی‌ بلکه از جمله حاشیه ای‌ترین ورزش هاست.

در جریان این بحران و قدرت نمایی قدرت‌های سیاسی آنچه که کمتر برجسته شده نقض آشکار، سیستماتیک، و خشن حقوق کارگران مهاجر در کشور‌های حوزه خلیج و از جمله قطر، یکی‌ از محورهای بحران کنونی فیفا است. بلاتر همواره تمایل داشت که قدرت فیفا را به رخ همگان بکشد. ۲۰۹ کشور عضو فیفا هستند، و این یعنی‌ ۱۶ کشور بیشتر از  اعضای سازمان ملل متحد. همین واقعیت و محبوبیت جهانی‌ فوتبال بلاتر و دیگر مقامات فیفا را متقاعد کرده بود که آنها فرای هرگونه قانون اند و از مصونیت دیپلماتیک ویژه‌ای برخوردارند. فیفا اما علیرغم تبلیغات مقامات آن و فدراسیون‌های منطقه‌ای آن همواره فدراسیون قدرتمند ترین، ثروتمند ترین، و فاسد‌ترین دولتها بوده و هست. در تمام این مدت کشور هایی که حالا داد پنالتی میزنند از تصمیمات فیفا و بلاتر، و از جمله فروش میزبانی جام جهانی‌ ۲۰۲۲ به قطر حمایت کرده بودند. حتی در هیاهوی کنونی مربوط به فیفا سرنوشت اسفبار کارگران مهاجر، همچون گذشته ، یک موضوع فرعی است. در یک کلام هیچ یک از دولتهای درگیر نمیخواهند که فساد مالی‌ و بحران فیفا با فساد و بحران سرمایه داری یکی‌ گرفته شود.

بنا به گزارش فدراسیون جهانی‌ اتحادیه‌های کارگری ۱۲۰۰ کارگر مهاجر از سال ۲۰۱۰، یعنی‌ از زمان اعطای برگزاری جام جهانی‌ به قطر، جان خود را در این کشور از دست داده اند. برای روشن شدن ابعاد این فاجعه فقط کافی‌ است بخاطر بسپاریم که تعداد کارگرانی که در جریان تدارک تورنمنت‌های وزشی اخیر کشته شدن از این قرار است: المپیک ۲۰۰۸ در  پکن ۶ کارگر، جام جهانی‌ ۲۰۱۰ در آفریقای جنوبی ۲ کارگر، المپیک ۲۰۱۰ در لندن یک کارگر، و جام جهانی‌ ۲۰۱۴ در برزیل ۱۰ کارگر. دولت قطر زیر فشار اتحادیه‌های کارگری و در هراس از گسترش اعتراضات کارگری در این کشور از یک موسسه مستقل خواست که در این مورد تحقیق کند. این کمیسیون در گزارش خود آمار فدراسیون جهانی‌ اتحادیه‌های کارگری را تایید کرد. دولت قطر اما همین گزارش را نیز رّد کرد. روزنامه واشینگتن پست در گزارشی که اخیرا منتشر کرد پیشبینی‌ کرده که در صورت ادامه وضعیت کنونی تعداد کارگرانی که در جریان بنای تاسیسات لازم برای جام جهانی‌ کشته خواهند شد به چهار هزار نفر خواهد رسید.

اکثریت جمعیت ساکن کشورهای حوزه خلیج را کارگران مهاجر تشکیل میدهند، بر اساس تخمین سازمان جهانی‌ کار حدود ۲۲ میلیون کارگر  مهاجر در شش کشور خلیج مشغول به کار هستند. اکثر این کارگران از کشور‌های اسیایی و بویژه هند، پاکستان، بنگلادش و فیلیپین هستند. ۹۰ درصد از جمعیت دو میلیونی قطر را کارگران مهاجر تشکیل میدهند و این کارگران، و بویژه ۹۰ هزار کارگر زن که در منازل قطری کار میکنند، مورد وحشیانه‌ترین تبعیض‌ها و استثمار قرار میگیرند. دو نکته در رابطه با کارگران مهاجر در قطر حائز اهمیت است. اولا کارگرن مهاجر نه فقط از قوانین کار مستنثی هستند بلکه تحت عنوان سیستمی‌ بکار گرفته می‌شوند که کفالت خوانده میشود. بر اساس این سیستم کارگران مهاجر خارج از هرگونه سیستم حقوقی و تحت کفالت کسانی هستند که آنها را استخدام میکنند. این سیستم چیزی نیست مگر برده داری که درآن  حق کنترل بر جان، بدن، و کار در دست کارفرما است. این سیستم "استخدام شخصی‌" میلیونها کارگر به یک فاجعه  تمام عیار منجر شده و هر سال صدها کارگر از استیصال دست به خود کشی‌ میزنند. ثانیا، توحش نظام موجود چنان است که کارگران مهاجر برای یافتن کار در کشور‌های خلیج ناگزیر هستند که بین ۷۰۰  تا ۳۵۰۰ دلار بپردازند، هزینه‌ای که بسادگی از عهده آن برنمیایند و وابستگی‌ آنها را به برده داران عصر جدید باز هم بیشتر می‌کند. کفالت در حقیقت سیستمی‌ است که به دولت اجازه میدهد که تنظیم بازار کار و حق حیات و کار میلیونها کارگر را به شهروندان خلیج و دلالان سودجوی کشورهای اسیایی واگذار کند.  این خودمانی کردن برده داری در شرایطی صورت می‌گیرد که نهاد‌ها و مراکز فرهنگی‌ و آموزشی غربی همچون موزه لوور، موزه گوگنهایم و دانشگاه‌های معتبر، و همچنین هنرمندان، موسیقیدانان، و معماران سرشناس آمریکایی و اروپایی با آغوش باز مورد استقبال دولت‌های خلیج قرار میگیرند. در این معامله، ارزش‌های به اصطلاح غربی و لیبرالی، و از جمله حق بیان، مطبوعات، تشکل، کار و حیات،  در قصاب خانه سرمایه داری سلاخی می‌شوند . رسوأیی فیفا رسوأیی سرمایه داری است