دلایل تمرکز دستگاه ولایت بر آسیب های اجتماعی چیست؟

رضا سپیدرودی

گزارش روز دوشنبه گذشته رحمانی فضلی وزیر کشور در مجلس در مورد آسیب های اجتماعی مورد توجه رسانه ها قرار گرفت. دلایل آن روشن است . جایی که پنهان سازی آمارهای واقعی به بهانه جلوگیری از سیاه نمایی روال کار حکومت است ، ارائه آمارهایی که نشان می دهد آسیب های اجتماعی به مرزهای انفجار رسیده، جزو  موضوعات جاذبه دار رسانه ای است . ولی ورای این موضوع ، حداقل به سه دلیل می شود گفت که دستگاه ولایت فقیه و رسانه های وابسته به نظامیان و امنیتی ها از این گزارش استقبال کردند. اولین دلیل این است که  ریشه های اصلی بازتولید آسیب های اجتماعی در گزارش رحمانی فضلی به مجلس پنهان شده است. در گزارش او نکات خیلی کلی و عمومی مطرح شد. نظیر این که "مسائل اجتماعی،  بازتاب و برون داد تمام رفتارهایی است که در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی بروز پیدا می کند." یا این که "نظام بوروکراسی، کاملا متمرکز و بدون واگذاری اختیارات به مناطق" مختلف عمل می کند یا اشاره به این که "نظام برنامه‌ریزی در ایران" دچار "عدم تعادل‌ها و عدم توازن‌های منطقه‌ای" است. ولی گزارش رحمانی فضلی معلوم نمی کند که بالاخره ریشه اصلی بازتولید انبوه آسیب های اجتماعی چیست؟!

 این نظام جمهوری اسلامی و هسته سفت قدرت یعنی دستگاه ولایت فقیه و وابستگانش هستند، که عامل اصلی رشد انفجاری آسیب های اجتماعی می باشند. هر کس که بخواهد یک قدم کوچک، برای مهار آسیب های اجتماعی بردارد، ناچار است اول از همه بر ریشه ها دست بگذارد و ریشه وضع فجیعی که ما اکنون با آن روبرو هستیم ، نظام جمهوری اسلامی و مخصوصا دستگاه جنایتکار و واپس مانده ولایت فقیه است . اگر میلیاردها دلار ثروت ملی و پول نفت که می توانست  صرف مقابله موثر با بیکاری و کاهش آسیب های اجتماعی شود، و در دوره دولت امام زمانی محبوب رهبر غارت شد و عظیم ترین اختلاس های تاریخ معاصر کشور ما رقم خورد، همه  نتیجه سیاست های خامنه ای بود؛ این که تحریم ها طنابی شد به گردن مردم ایران و نظام بانکی را ورشکسته کرد و راه تنفس اقتصاد بحران زده را بست و رکود عمیق تورمی را گسترش داد ، محصول سیاست های ولایت فقیه بود. این که در شرایط تحریم ها 25 درصد نقدینگی کشور در اختیار هفت هزار موسسه مالی غیرمجاز قرار گرفت و نهادهایی نظیر پدیده شاندیز و میزان  به طرز خیلی وسیع مردم راغارت کردند و هزاران نفر قربانی شدند و در حالی که یک  وام کوچک برای اشتغال جوانان نمی دهند و دوازده بانک ورشکسته اند، هنوز همین 25 درصد از حجم کل نقدینگی در اختیار همان  موسسات غیرمجاز است ، به خاطر سیاست های جنایتکارانه دستگاه ولایت فقیه است. این که برادران قاچاقچی سپاه بر جریان اصلی قاچاق کالا کنترل دارند و یک سوم کل اقتصاد کشور بر قاچاق کالا بنا شده و دمار از روزگار تولید درآورده و شهرک های صنعتی را به بیغوله تبدیل کرده، محصول همین اتحاد دستگاه ولایت فقیه با امنیتی ها و فرماندهان قاچاقچی سپاه پاسداران است. همین ها هستند که سرچشمه بیکاری، فقر، اعتیاد،  فروپاشی خانواده ها،آوارگی اجتماعی و کارتن خوابی می باشند. ممکن نیست بشود کوچک ترین قدمی برای مهار آسیب های اجتماعی در جامعه ما برداشت، اگر  مانع اصلی هر نوع تحول مثبت اجتماعی یعنی نظام فاسد و تبهکار ولایت فقیه را نتوانیم کنار بزنیم . رحمانی فضلی نه فقط نقش خامنه ای و دستگاهش را در رسیدن آسیب های اجتماعی به مرزهای انفجار پنهان کرده ، که حتی وانمود می کند  که گویا خامنه ای منجی مردم در بحث آسیب های اجتماعی است . او در همه جای گزارش مرتب نقل کرده که خامنه ای گویا دنبال کاهش آسیب هاست و توصیه ها و پیشنهادهایی هم در این مورد به دستگاهها کرده. تاکید بر این که خامنه ای می خواهد آسیب های احتماعی مهار شود،  از زمستان سال گذشته با بحث ساماندهی کارتن خوابان و معتادان تابلو در تهران وسیع تر مطرح شد. شکست این  طرح  را حدود دو ماه پیش از طریق اعتراف به بازگشت دوباره معتادان و کارتن خوابان به پارک هرندی و خیابان های اطراف شاهد بودیم.

در حقیقت با توجه به نقش  دستگاه ولایت فقیه و سیاست های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی این دستگاه، عبور از آسیب های اجتماعی ممکن نیست. علیرغم های و هوی تبلیغاتی و فضاسازی هایی که امثال رحمانی فضلی برای خامنه ای می کنند، هدف خامنه ای قبل از همه کنترل بحران اجتماعی است که یکی از مجاری مهم آن می تواند حرکت آسیب های اجتماعی در مسیر بی مهار شدن باشد. رحمانی فضلی هم چنین در گزارش اش  به مجلس گفته که خامنه ای در صحبت هایش بر" لزوم مهندسی و هدایت تغییرات اجتماعی" تاکید کرده. در حقیقت نهادهای اطلاعاتی و کارشناسی رژیم آنقدر فهمیده اند  که فقط با شلاق زنی به کارگران از یک طرف و ادعای ریاکارانه مستضعف پناهی از طرف دیگر نمی توان آتشفشان نارضایتی توده ای را مهار کرد.  یکی از مهم ترین عرصه های این مهار، جلوگیری از رشد نهادهای مستقل سازمانگر همیاری در حوزه های مختلف آسیب های اجتماعی است . آنها شاهدند که پا به پای وخیم تر شدن وضع مردم و بی کفایتی دستگاههای رسمی متولی، بروکراسی فلج کننده این دستگاهها و رقابت های شان  بر سر جذب بودجه، فضایی از همدلی و همیاری برای ساماندهی مستقل آسیب دیده گان شکل گرفته و حرکت هایی شروع شده،  که هر چند ظاهر آن  بخشا یا حتی به طور واقعی شبیه فعالیت های خیریه ای است ، اما در وجه اساسی بر توانمند کردن خود آسیب دیدگان و سازماندهی آنها و بهره برداری از نیروی آنها در جهت مهار آسیب های اجتماعی حرکت می کند. این روند را می خواهند مهندسی و هدایت کنند و از این طریق اوضاع را تحت کنترل داشته باشند. دست آخر این که ،  نقش بهره برداری از آسیب های اجتماعی در خالی کردن زیر پای دولت روحانی را نیز نباید نادیده گرفت. با توجه به سیاست های نئولیبرال دولت روحانی، آسیب های اجتماعی، محور خوبی برای خالی کردن زیر پای این دولت و بیرون کردن کلیدداران تدبیر و امید از قوه مجریه در انتخابات بعدی است. مانع اصلی رفع آسیب های اجتماعی همانند  بحران اقتصادی ، نظام مبتنی بر ولایت فقیه است .