برچیدن یارانه ها: هنوز بیابان در پیش است و حرامی در پس

رضا سپیدرودی

قبض های جدید گاز با قیمت های نجومی، خشم و نارضایتی مردم از این قبض ها و وحشت از توده ای شدن اقداماتی نظیر سوزاندن قبض های ارسالی در برابر اداره گاز اصفهان از سوی مردم معترض در هفته گذشته، مقامات رژیم را به دروغ گویی، پخش وعده های توخالی و باز گذاشتن راه عقب نشینی و تجدید نظر کشانده است. افرادی مثل اوجی،  معاون وزیر نفت در امور گاز برای از سر گذراندن اولین پیچ بحران ناشی از ارسال قبض ها و عادت دادن مردم به پرداخت آنها، فریبکارانه مدعی می شود که قبض های ماههای آینده به خاطر تغییر دمای هوا "کاهش چشمگیر" خواهد داشت. او ادعا می کند که "ستاد هدفمند سازی یارانه ها در حال بررسی 6 سناریوی گازی است که احتمال دارد در نهایت در کنار این سناریوها کاهش قیمت این فراورده نیز اجرایی شود". این ادعاها درست در حالی مطرح می شود که همین مقام رژیم صریح و بی ابهام می گوید که گرانی های بیشتر هنوز در راه است. او با این که نهایی نشدن قیمت گاز در سال آینده را تایید می کند، یادآور می شود که " قيمت ذاتي و هزينه هر متر مكعب گاز در حدود 365 تومان است كه در حال حاضر به طور ميانگين كمتر از 70 تومان از مشتركين دريافت مي شود و بر اساس برنامه ريزي ها بايد قيمت گاز به 70 درصد بهاي گاز صادراتي افزايش يابد كه اين اتفاق در 5 سال آتي رخ خواهد داد". اگر قیمت گاز هنوز باید به پنج برابر قیمت های مندرج در قبض های جدید گاز برسد این به معنای آن است که جهت گیری قیمت گاز حتی در سال آینده به سمت افزایش است نه  "کاهش چشمگیر"و حداقل باید به میزان یک پنجم افزایش قیمت داشته باشد. در واقع هنوز بیابان در پیش است و حرامی در پس. بنابراین وعده کاهش چشمگیر قیمت گاز یک دروغ آشکار برای گمراه کردن مردم و مهار نارضایتی توده ای است؛ بخصوص این که مردم با آگاهی از گرانی قیمت ها در میزان مصرف خود بشدت صرفه جویی کرده اند و این صرفه جویی را آمارهای پی در پی دستگاههای حکومتی هم در دو ماه اول برچیدن یارانه ها مورد تایید  قرار دادند. با توجه به ابعاد نارضایتی توده ای به نظر می رسد که دومین هدف از طرح ادعای کاهش چشمگیر قیمت گاز زمینه چینی برای عقب نشینی دولت از طرح برچیدن یارانه ها در حوزه گاز به نحوی است که معلوم نشود زیر فشار اعتراضات مختلف مردم عقب نشسته، بلکه گویا در چهارچوب سناریوهای خودش اقدام به جرح و تعدیل کرده است. درست همین شعبده بازی و دروغ گویی را مقامات آبفا در مورد قبض های آب هم راه انداخته اند. اما عمر این مانورها و دروغ گویی ها با افزایش تدریجی تاثیرات ناشی از برچیدن یارانه ها بر معیشت مردم و تبخیر توهم ناشی از یارانه های نقدی در گرمای اوج گیرنده تورم و ارقام باورنکردنی قبض ها بسیار اندک است. در حقیقت با نارضایتی گسترده مردم از قیمت های جدید که حتی در رسانه های رژیم هم بازتاب یافته، ایده عدم پرداخت قبض های آب و برق و گاز روز به روز با استقبال بیشتری روبرو می شود و گزارش هایی در دست است که نشان می دهد مردم در محلات در همفکری و مشورت با هم از پرداخت این قبض ها خودداری می کنند. در مسیر فراگیرتر کردن هر چه بیشتر این خواست است که علاوه بر محلات فقیر نشین، مجتمع های مسکونی آپارتمانی نیز که بنا به گزارشات رسانه ای قبض های آنها در بسیاری از مواد حداقل 10 برابر شده است می توانند نقش درخوری داشته باشند. ارسال قبض مشترک  برای مجتمع ها، در شرایطی که قیمت نصب هر اشتراک مجزا حداقل چهل و دو هزار تومان اعلام شده، وسیله ای است که می تواند ساکنین این مجتمع ها را چه از طریق انتخاب نماینده گان هر مجتمع و همفکری این نمایندگان با یکدیگر، چه از طریق ابتکارات توده ای دیگر به سمت سازمان یابی نارضایتی مردم از قیمت های جدید گاز و برق و آب هدایت کند. خصلت به ظاهر صنفی اعتراض اولا قابلیت فراگیری آن را افزایش می دهد، ثانیا بهانه کمتری در سرکوب شدید در مراحل آغازین سازماندهی نارضایتی جمعی در اختیار سرکوبگران می گذارد.

همه علائم و نشانه های واقعی حاکی از آن است که گرانی ناشی از برچیدن یارانه ها و عدم توازن بین دستمزد و مخارج حداقل زندگی اکثریت مردم، گسترش خواهد یافت. رژیم اگر زیر فشار اعتراضات سازمان یافته مردم ناچار به عقب نشینی نشود، و اگر پیش از شکل گیری نارضایتی سازمان یافته توده ای عقب نشینی کند، در اولین فرصت تهاجم را از نقطه عقب نشینی از سر خواهد گرفت و قدم به قدم زندگی دشوارتر و جهنمی تری را به اکثریت مردم تحمیل خواهد کرد. علاوه بر این، سازماندهی نارضایتی توده ای علیه قیمت های جدید آب و برق و گاز حلقه مهمی در شکل گیری جنبش مطالباتی و گامی حیاتی در توده ای تر شدن جنبش ضد دیکتاتوری است. از اینجاست که توجه به مطالبات و خواست های بی واسطه معیشتی اکثریت مردم، و طرح آنها در اجتماعات اعتراضی توده ای یا مجامع عمومی از وظایف مبرم همه فعالان و کنشگران جنبش های اعتراضی است.