سايت سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر)

چهارشنبه ۴ مهر ۱۳۹۷ برابر با ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸

مارکس و انگلس:

یکی از پیامدهای صعود از ضرورت به آزادی در جامعه‌ای کاملا دگرگون شده، دقیقا راندن فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی به پس‌زمینه و ظهور یک روح آزاد انسانی به عنوان تاریخ ساز (تعیین‌کننده‌ی اجتماعی) برای نخستین بار است. بی‌گمان، باید همچنان به‌یاد داشته باشیم که «روح انسانی» در هر عصر معینی، محصول تحول بلندمدت مادی (زیست-اجتماعی) است.

چهارشنبه ۴ مهر ۱۳۹۷ برابر با ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸

بحران مراقبت در سرمایه‌داری

گفت‌وگوی سارا لئونارد با

نانسی فریزر

ترجمه‌ی پریسا شکورزاده

باید صادقانه اعتراف کنیم که نمی‌دانیم سوسیالیسم دقیقاً به چه معناست. می‌دانیم که به هیچ‌وجه به معنای اقتصاد دستوری اقتدارگرایانه، مدل تک- حزبی کمونیسم نیست. می‌دانیم که معنایی عمیق‌تر، قوی‌تر و برابری‌خواهانه‌تر از سوسیال دموکراسی دارد. می‌دانیم در جهانی که استثمار و سلب مالکیت و استخراج کاملاً فراملّی هستند، نمی‌تواند در چارچوب یک دولت-ملت باشد. به عبارت دیگر می‌دانیم چه چیزی نمی‌تواند باشد، اما تعیین برنامه‌ای ایجابی دشوار است.

چهارشنبه ۴ مهر ۱۳۹۷ برابر با ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸

در میانه‌ی لنینیسم و کثرت‌باوری رادیکال

اندیشه‌های گرامشیایی درباب ضد-هژمونی و جنبش‌های جدید اجتماعی

ویلیام ک. کارول و ر. س. راتْنر

ترجمه‌ی بهرنگ نجمی

چکیده: به‌همان‌سان که تصلّبِ روی‌کردهای لنینیستی به سیاست سوسیالیستی، می‌توانست مارکسیسم آیینی را به یک سازه‌ی تاریخیِ مقدس فروکاهد؛ انکار کثرت‌باورانه‌ی رادیکالِ هرگونه شالوده‌ی وحدت‌بخش و از حیث مادی پایدارْ برای [برساختن] ضد-هژمونی مسأله‌ساز است. ویژگی‌های اصلی این هر دو دیدگاه در تقابل با ره‌یافت گرامشیایی قرار دارد، که می‌توان گفت بهترین چشم‌انداز را برای واکاوی سیاست معطوف به جنبش‌های معاصر و راه‌بُرد دگرگونی اجتماعی می‌گشاید. این روی‌کرد با حفظ دیدگاه ماتریالیسم تاریخی، و حَذر از دام‌چاله‌های کثرت‌باوریِ رادیکال، در برابر دگرگونی‌های جاری در فرهنگ، سیاست و سرمایه‌داری گشوده می‌ماند.

دوشنبه ۲ مهر ۱۳۹۷ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۸

به یاد بیژن هیرمن‌پور

یادِ منیژه را هم گرامی بداریم

ناصر زراعتی

پس از شنیدنِ خبرِ باورنکردنی و ناگوارِ رفتنِ ناگهانیِ بیژن، بلافاصله، یادِ این نوشته افتادم و فکر کردم خوب است انتشارِ دوبارۀ آن که در ضمن، یادی هم باشد از آن «مادرِ» مبارز و دو فرزندش: خسرو و مریم که در اوجِ شکوفایی، به دستِ دشمنانِ آزادی و انسانیّت اعدام شدند.

سه-شنبه ۲۷ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۸

ونزوئلا: «انقلاب بولیواری» در بحران

نوشته‌ی: آرون تاوس

ترجمه‌ی: مریم فرهمند

دست‌کم بعد از کودتای ناموفق علیه چاوز در آوریل سال 2012، هدف آمریکا و الیگارشی ونزوئلا خاتمه‌دادن به پروژه‌ی بولیواری است. اسناد داخلی دولت امریکا از سال 2006 ثابت می‌کنند که سازمان دولتی توسعه‌ی بین‌المللی ایالات متحده (USAID) در یک «استراتژی پنج بخشی» کوشیده است در شالوده‌ی سیاسی چاویسم شکاف بیندازد و دولت ونزوئلا را در سطح بین‌المللی منزوی کند

سه-شنبه ۲۷ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۸

دیدگاه ها

ابداع یا آشفته‌‌فکری اقتصادی؟

مهرداد وهابی

خلاصه کنم. در ادبیاتِ اقتصادی، هم تفاوت درآمد و دارایی شناخته شده است و هم تمایز درآمد اسمی از درآمد واقعی. اما بین این دو تمایز هیچ‌گونه هم‌پوشانی وجود ندارد. درآمد را نمی‌توان به درآمد اسمی و دارایی را به درآمد واقعی تعبیر کرد. به علاوه، بازتعریف اندیشه‌ی مارکس درباره‌ی نرخ استثمار بر پایه‌ی ارزش اسمی مزدها و موضوع سلب مالکیت بر مبنای ارزش واقعی مزدها، تنها به معنای کج فهمی مفاهیم اولیه‌ی اقتصاد مارکسی است. در یک کلام، این نه ابداع بلکه آشفته‌فکری اقتصادی‌ست.

سه-شنبه ۲۰ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸

قرائت گرامشی

نویسنده: والنتینو جراتانا

مترجم: مهران زنگنه

به نام گرامشی هیچگاه نمی‏توان به حق دارا بودن مناطق آزاد از انتقاد استناد ورزید. وقتی گرامشی می‏گوید، «بی‏مبالاتی» و «عدم لیاقت» چه در قرائت متون ادبی و چه در قرائت «تجلیات زندگی» در خور «یک کیفر اخلاقی و روشنفکرانه‏اند»، فقط می‏تواند به کنش انتقاد و جدل نظر داشته باشد. در رابطه با این کنش، نه در دفاتر و نه در نوشتارهای روزنامه‏نگارانه پیشین او، کمترین گذشتی نمی‏شود. این چنین جدلی یک خصیصه‏ی ثابت تمام گرامشی است.

سه-شنبه ۲۰ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸

درباره‌ی اتحادیه‌ی جنبش اجتماعی

تحلیلی بر نظریه‌ی کیم مودی در باب اتحادیه‌ی جنبش اجتماعی

مایکل اسکایوونی

ترجمه‌ی حسن آزاد

اتحادیه‌ی جنبش اجتماعی برای چپ دانشگاهی و کسانی که از اصلاح اتحادیه‌ها جانبداری می‌کنند، به واژه‌ای نوین و پُرآوازه تبدیل شده است. همان‌گونه که یان رابینسون اشاره می‌کند «هم تحلیل‌گران و هم فعالان کارگری، از این اصطلاح برای توصیف کار سازمان‌یافته در ایالات متحده بهره گرفته‌اند؛» از این‌رو، جنبش کارگری سازمان‌یافته باید چه برای صورت‌بندی برخی اتحادیه‌ها در درون جنبش گسترده‌تر، و چه به‌عنوان هدفی مطلوب برای کسب دوباره‌ی توان سیاسی و اقتصادی ازدست‌رفته‌ی کارگران، در این جهت گام بردارد.»

سه-شنبه ۲۰ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸

تلاش ارجمند انگلس و ناتمامی سرمایه؟

مقدمه بر دست‌نوشته‌ی اقتصادی 1865-1864 مارکس

نوشته‌ی: فرد موزلی

ترجمه‌ی: حسن مرتضوی

اكنون پژوهشگران ماركسیست انگلیسی‌زبان سرانجام می‌توانند مجلد سوم انگلس را با دست‌نوشته‌ی اصلی ماركس مقایسه، و اهمیت این تفاوت‌ها را برای خود ارزیابی كنند. از بن‌فاكس، مترجم برجسته‌ی آثار ماركس، برای انجام این وظیفه‌ی مهم، بسیار سپاسگزارم.

دوشنبه ۱۹ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۸

خشم و سرخوشی؛
آتش از آنِ ماست

دو بیانیه از ائتلاف فمینیستی آرژانتینی «نی اونا منوس»

ترجمه: لاله پاشا و طاها زینالی

ما اعلام می‌کنیم که از حاکمیت بر قلمروهایمان- تن‌هایمان چشم‌پوشی نمی‌کنیم، و در نتیجه قدرت آن‌ها برای نمایندگی ما و قانون‌گذاری بر ما و علیه ما را به رسمیت نمی‌شناسیم. ما اعلام می‌کنیم که از طریق سازمان‌ها و خودگردانی‌های بیش‌تر، و آتش و نافرمانی بیش‌تر در برابر جنگ به رهبری واتیکان و دیگر بنیاد‌گرایی‌های مذهبی علیه تن‌های زنان و زنانه مقابله می‌کنیم. زیرا آتش از آنِ ماست و اکنون که ما با هم‌دیگر علیه این تفتیش عقاید جدید ایستاده‌ایم، آن‌ها نخواهند توانست ما را بسوزانند. خشم و سرخوشی. ما خودمان را زنده، آزاد، بدون بدهی، و شوق‌مند می‌خواهیم.

دوشنبه ۱۹ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۸

رای تاریخی در کنست
(پارلمان اسرائیل)

اسرائیل
به حکومت «قوم سالارانه»
تبدیل میشود

Charles ENDERLIN

برگردان: بابک دهقان

وقتی او(نتانیاهو) ارزش مقدسی همچون برابری را خوار می شمارد، بسیاری از هوادارانش احساس میکنند که اوبه میراث یهودیت، به خصلت ذاتی صهیونیسم وبه روح اسرائیل پشت میکند. این سیاست های جدید باعث تقویت اسرائیل نمی شود، آنرا تضعیف میکند ودربلند مدت انسجام اجتماعی آن، دست آوردهای اقتصادیش وجایگاه جهانیش را به مخاطره می اندازد.

پنجشنبه ۱۵ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۶ سپتامبر ۲۰۱۸

احسان یارشاطر درگذشت

به بهانه‌ی درگذشت یک همشهریِ سالمند و فرهیخته

عبدی کلانتری

از هرزاویه که بنگریم، تولید فرهنگ زنده و مرتبط با قلب جامعه، زندگی مردم، و ارتباط با فرهنگ جهانی و انتقال آن به ایران به صورت شعر و ادبیات نو، عمدتاً توسط گروه دوم صورت گرفت و این تقریباً به معجزه می‌ماند که آنها با آنهمه فشار امنیتی، زندان‌های موردی، سانسور، و محرومیت از بودجه‌ها و امکانات میلیون دلاری دولتی توانستند این بار بزرگ و میراث منورالفکریِ سکولار و مردمیِ مشروطیت را به منزل برسانند.

پنجشنبه ۱۵ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۶ سپتامبر ۲۰۱۸

یادداشت‌های یک اقتصاددان
درباره‌ی ایران

ژوزف رابینو

ترجمه‌‌ی احمد سیف

در مقاله‌ی حاضر، ابتدا از دیدگاه‌های ژوزف رابینو رئیس بانک شاهنشاهی ایران و سپس دیدگاه‌های برخی سیاستمداران انگلیسی وقت درباره‌ی جایگاه ژئواکونومیک ایران در اقتصاد شرق، ویژگی‌ها و توان‌های بالقوه‌ی اقتصاد ایران، ‌رقابت انگلستان با روسیه و سایر قدرت‌های استعماری برای دست‌یابی به منافع تجاری در ایران آگاه می‌شویم.

چهارشنبه ۱۴ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۵ سپتامبر ۲۰۱۸

دیدگاه ها

طرحی از یک نقد آشفته

ملاحظاتی درباره‌ی نقدهای
یاشار دارالشفاء

محمد مالجو

دو ویژگی کلیِ این نوشته امکان درگرفتن یک گفت‌وگوی عمیق را فعلاً منتفی کرده است. این‌جا اجمالاً شرحی از همین دو ویژگی و سرنخ‌هایی برای اصلاح‌شان از نگاه خودم به دست می‌دهم و هم آرزومندم و هم امیدوار که بعداً متنی شُسته‌رفته و مستدل و منسجم و مستحکم بتواند مبنای یک گفت‌وگوی درس‌آموز برای هر دوِ ما و احیاناً دیگران باشد. همه‌ی ما در شرایط کنونی که منحنی تفکر از نوعی شیب منفی حکایت می‌کند نیاز به گفت‌وگو و یادگیری متقابل داریم.

چهارشنبه ۱۴ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۵ سپتامبر ۲۰۱۸

دیدگاه ها

مانده در هزارتوی دسته‌‌بندی‌‌ها

نقدی بر آراء محمد مالجو

یاشار دارالشفاء

محمد مالجو به اعتبار سخنرانی‌‌ها، درسگفتارها، مصاحبه‌ها و مقالات متعدد طی 9 سال گذشته در تحلیل مباحث نظری اقتصاد سیاسی، مسائل کارگری و نیز اقتصاد سیاسی ایران از منظری باصطلاح «چپ»، تحلیل‌گری فعال در فضای فکری علاقه‌‌مندان به این مباحث بوده است. مواجهه‌‌ی انتقادی با او در این مقاله نیز در وهله‌‌ی اول معطوف به همین فعالیت و در وهله‌‌ی دوم تلاش برای نشان دادن نتایج سیاسی راست‌‌گرایانه‌‌ای است که از تحلیل‌‌های نادرست و در اساس محافظه‌‌کارانه‌‌ی او (چه در ارتباط با مباحث نظری و چه مسائل جامعه‌‌ی ایران) سرچشمه می‌‌گیرند و می‌‌توانند نقش راهنمایی غلط را در مبارزه ایفا کنند.

دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ سپتامبر ۲۰۱۸

بیانیه مادران پارک لاله به مناسبت سی امین سالگرد کشتار ۶۷

چرا جمهوری اسلامی می‌تواند
هم چنان جنایت کند؟

در سی امین سالگرد کشتن انسانیت در تابستان ۶۷ و انکار حقیقت، طرح پرسش ها و مطالباتی با مردم شریف و آزاده ایران،

ما نیز می‌دانیم که دادخواهان و خانواده های اعدام شدگان، در تمام این سال ها با انواع فشارها و بگیر و ببندها و خشونت سازمان یافته نیروهای اطلاعاتی و امنیتی رو به رو بوده اند، تا جایی که حتی از حضور بر گور عزیزان شان و برگزاری آزادانه مراسم در خانه‌ها منع شده اند. اما هیچ یک از این فشارها و آزارها نتوانسته است مانع حضور برخی از خانواده‌ها به صورت گروهی و فردی، بر گور عزیزان شان و برگزاری مراسم یادبود برای آن ها در تهران و برخی شهرستان‌ها شود. ما مادران پارک لاله ایران، همراه و هم پای خانواده‌های دادخواه، بر خواسته های خود برای حق دانست حقیقت و دادخواهی و به وجود آوردن شرایطی برای برقراری عدالت، هم چنان پافشاری می کنیم و تا تحقق این خواسته‌ها، از پای نخواهیم نشست.

دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ سپتامبر ۲۰۱۸

«مادران شنبه»
در ترکیه چه می‌کنند؟

امینه رزان کارامان

برگردان: عرفان ثابتی

جنبش «مادران شنبه» در سال 1995 برای بهتر شناساندن خشونت دولتی در ترکیه پدید آمد، و نقشی شبیه به «مادران ناپدیدشدگان» در شیلی، «مادران میدان مایو» در آرژانتین، «مادران سربازان» در روسیه، «مادران تیان‌آنمِن» در چین، و «انجمن مادران» در الجزایر داشت (فِمِنیا 1987؛ فیخو این ناری 1994؛ فیشر 1999). همچون مادران ناپدیدشدگان در شیلی و آرژانتین که در دهه‌ی 1970 در دوران دیکتاتوری‌های نظامی و پس از آن دور هم جمع شدند، هدف از سازمان‌دهی جنبش «مادران شنبه» این بود که عزیزان‌ خود را پیدا کنند و عاملان جنایت‌ها را به دست عدالت بسپارند. این مادران همچنین می‌خواستند از طریق اعتراضاتی مثل تحصن‌های خاموش هفتگی، راه‌پیمایی‌ها و عزاداری عمومی برای مقتولین/مفقودینِ خود نقض حقوق بشر را محکوم کنند.

دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ سپتامبر ۲۰۱۸

کم آبی، بحران اقتصادی
یا مولفه اثر گذار سیاسی در آینده ایران؟

دلبر توکلی در گفتگو با

ناصر کرمی و محمد درویش

خطری بزرگ تر از خطر خشکسالی کشور را تهدید می کند و آن هم خشکسالی مدیرانی است که حاضر به تغییر نیستند و درایت درک شرایط کنونی را ندارند؛ مدیرانی که بسیار محافظه کار و متحجر هستند. با توجه به این ماجرا ما درگیر خطری هستیم که نامش را می‌گذارم “خشکسالی مدیریتی”.

دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ سپتامبر ۲۰۱۸

دیدگاه ها

کدام تمایز راه‌گشاست؟

نکته‌ای درباره‌ی یادداشت
مهرداد وهابی

محمد مالجو

آقای دکتر مهرداد وهابی، استاد اقتصاد دانشگاه پاریس ۱۳، در یادداشتی با عنوان «توضیحی درباره‌ی اقتصاد سیاسی چپاول»، منتشرشده به‌تاریخ نهم شهریور ۱۳۹۷ در تارنمای وزین زمانه، در حاشیه‌ی نکاتی که درباره‌ی مصاحبه‌ی زمانه با آقای پرویز صداقت پیش کشیده‌اند به «اغتشاشی» مفهومی در یکی از مقاله‌های اخیر من نیز اشاره کرده‌اند. چند روز قبل‌تر به‌لطف آقای وهابی در مکاتبه‌ای ایمیلی از انتقادهای‌شان به برخی مفهوم‌پردازی‌ها و ایده‌ها در مقاله‌ام مطلع شده بودم.

«دوراهه‌ی ناگزیر در بازار پول: سلب‌مالکیت از چه کسانی؟»

شنبه ۱۰ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۱ سپتامبر ۲۰۱۸

توضیح پرویز صداقت
بر توضیح مهرداد وهابی

شنبه ۱۰ شهريور ۱۳۹۷ برابر با ۰۱ سپتامبر ۲۰۱۸

دیدگاه ها

توضیحی درباره‌ی اقتصاد سیاسی چپاول

(استاد اقتصاد سیاسی، دانشگاه پاریس ۱۳)

مهرداد وهابی

در تاریخ ۲۵ اوت ۲٠۱۸ (۳ شهریور ۱۳۹۷)، سایت رادیو زمانه گفتگویی را با آقای پرویز صداقت به چاپ رساند زیرعنوان ریشه‌های بحران اقتصادی امروز ایران. بنا بر برداشتِ مصاحبه‌‌کننده، آقای کیوان مسعودی: «کلمه‌ی کلیدی سخنان صداقت، “چپاول” است. او توضیح می‌دهد که سلبِ مالکیت در اقتصاد سیاسی ایران معاصر، در بسیاری از موارد به شکل “چپاول” محض بوده و انباشتی از محل آن، دست‌کم درون خود کشور، صورت نگرفته است؛ این یعنی این که شاهد شکل‌گیری نوعی سرمایه‌داری غارتگر بوده‌ایم.»

اقتصاد سیاسی «بیماری ایرانی»: درآمدی بر شیوه‌ی هماهنگی ویرانگر

جایگاه سپاه در اقتصاد ایران

توضیح پرویز صداقت بر توضیح مهرداد وهابی