سايت سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر)

جمعه ۲۳ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۴ دسامبر ۲۰۱۸

گزارشی از جنبش «جلیقه زردها» در فرانسه

زنده‌باد قدرت مردم،
به‌دست مردم،
برای مردم!

همان روز شنبه، روی دیوارهای خیابانی که به میدان جمهوری ختم می‌شود، به سفارش پلیس، کسبه و مغازه‌داران نه تنها بساط‌شان را تعطیل کرده ‌بودند، بلکه ویترین‌هایشان را هم با تکه‌های بزرگ تختۀ چندلایی ضد‌آتش و یا حتی آهن پوشانده‌بودند به‌طوری‌که شهر در این شنبۀ دو هفته قبل از نوئل که قاعدتاً از شلوغ‌ترین و پُر ازدحام‌ترین روزهای سال است، به شهر ارواح تبدیل ‌شده‌ بود. بر چندین تختۀ چوبِ ویترین‌ها، مردم صفحهٔ کاغذی چسبانده بودند که وقتی نزدیک شده و می‌خواندی، متوجه می‌شدی که نص صریح بند ۳۵ اعلامیۀ جهانی حقوق بشر است:«زمانی‌که یک حاکمیت، حقوق خلق را مورد تجاوز قرار‌دهد، قیام، مقدس‌ترین حقِ این خلق و هر بخشی از آن و ملزم‌ترینِ وظایف‌است»

چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۲ دسامبر ۲۰۱۸

درباره‌ی ستم ملی

و در ادامه‌ي یادداشت فروغ اسدپور

کامران متین

این مسئولیت روشنفکران چپ رادیکال و البت‌های سیاسی و احزاب سیاسی ملت غالب (مرکزگرایان فارس) است که به‌نحوی فعال این مبارزات را بازشناسی و حمایت کنند و در پی به‌میدان‌کشیدن و طرح برنامه‌های سیاسی و شعارهایی چنان رادیکال برای حل آن باشند (تا سرحد جدایی همان‌طور که لنین فرموله می‌کرد) که منجر به ایزوله‌شدن نیروهای محافظه‌کار و گرایشات ناسیونالیستیِ بورژوایی ملل فرودست بشود. فقط آن‌گاه است که قاطبه‌ی عرب‌ها، ترک‌ها، بلوچ‌ها، کردها، و دیگر ملل تحت ستم در ایران با اطمینان کامل از تامین کسب حقوق ملی خویش دربرنامه‌ی سیاسی چپ رادیکال ایران فعالانه وارد چارچوب مبارزات سوسیالیستی در ایران خواهند شد.

نظم اجتماعی نو و جنبش کارگری ـ فروغ اسدپور

چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۲ دسامبر ۲۰۱۸

«جلیقه زردها»
می‌توانند سخن بگویند؟

ادوار لویی

حسام حسین‌زاده

برایم سخت است شوکی را وصف کنم که وقتی اولین تصاویر از جلیقه زردها را دیدم، حس کردم. در عکس‌هایی که مقالات را همراهی می‌کرد، بدن‌هایی را دیدم که تقریباً هرگز در فضای عمومی و رسانه‌ای ظاهر نمی‌شوند –بدن‌هایی که به‌واسطۀ کار، فرسودگی، گرسنگی، تحقیر دائمی از سوی حاکمان و طرد اجتماعی و جغرافیایی ویران شده‌اند. بدن‌ها و دست‌هایی خسته، پشت‌هایی خمیده و چهره‌هایی درهم‌شکسته را دیدم.

چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۲ دسامبر ۲۰۱۸

تکثرپذیری، رمز پایداری جلیقه‌زردها در فرانسه

مهدیس صادقی پویا

افراد و گروه‌ها با تفکرات مختلف راست‌گرایانه یا چپ‌گرایانه در این جنبش حضور دارند. علاوه بر این تکثر، با ادامه تظاهرات و با هرچه گسترده‌تر شدن آن، اعتراض به طبقاتی و سرمایه‌دارانه‌تر شدن جامعه فرانسه ـــ چه در قالب شعارهای سر داده شده در تظاهرات، چه در قالب دیوارنویسی‌ها و چه در قالب گفت‌وگوها و بیانه‌های سندیکاهای مختلف سازمان‌دهنده جنبش جلیقه زردها ــ مشهود است. در این میان گروه‌های مختلف از جمله چپ‌های رادیکال فرانسه، انجمن‌های آنارشیستی و سندیکاهای کارگری، همگی علیه هر چه فقیرتر شدن برخی طبقات و گروه‌های اجتماعی در این سلسله تظاهرات حضور یافته‌اند.

دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ دسامبر ۲۰۱۸

سیمایِ دانشگاه در زمانه‌ی نئولیبرال‌سازیِ آکادمیک

نویسنده: حسام سلامت

در غیاب مؤتلفان سیاسی و سازمانی، جنبش دانشجویی دست‌تنهاست. جدی‌ترین مؤتلفان جنبش دانشجویی، چنانکه بحث کردیم، در جایی بیرون از قلمرو دانشگاه سنگر گرفته‌اند، یعنی جنبش کارگری و جنبش معلمان. آینده‌ی سیاسی ایران به طور کلی، و آینده‌ی سیاست‌های نولیبرال‌سازی به طور خاص، در گرو همبستگی این سه جنبش است.

دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ دسامبر ۲۰۱۸

نقش تلویزیون های تکفیری در بمب گذاری چابهار

عبدالستار دوشوکی

باید از آن دسته از سیاسیون سکولار و دمکرات واقعی صادق و فرهیخته که با نفرت پراکنی و تضاد دینی؛ بدور از فرصت طلبی و بی غل و غش مخالف هستند پرسید آیا مشروعیت دادن از طریق حضور پیدا کردن در چنین کانال هایی در تضاد کامل و توجیه ناپذیر با بینش و منش و ادعای آنها نیست. آیا واقعا هدف (یعنی بهروه وری از فرصت جهت رساندن صدای خود به بخشی از مردم) هر وسیله ای را توجیه می کند؟

دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ دسامبر ۲۰۱۸

نبرد چریک شهری در پاریس؛
جنگ داخلی در فرانسه

شهزاد سرمدی

آقای مکرون بعد از رسیدن به کرسی ریاست جمهوری فرانسه برای جبران کمک های مالی و معنوی بی دریغ میلیاردر های بانکدار و سرمایه داران صنعتی فرانسوی ، مالیات بر ثروت یا L’ISF را حذف کرد. کمبود این مقدار پول را که بر صندوق دولت سنگینی خواهد کرد چگونه می توان جبران کرد؟ راه حل برای آقای مکرون خالی کردن جیب دانشجو، بازنشسته ها و کسرکردن کمک های مالی دولت برای مسکن بی بضاعتان است. بی جهت نیست که تظاهرکنندگان، سر مار را هدف قرار داده و استعفای آقای مکرون را خواستارند.

شنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۸ دسامبر ۲۰۱۸

سیمای جدید جنبش دانشجویی ایران

به‌مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو

مرضیه سالاری- جلیل شُکری

در جریانان اعتراضات کارگران هفت‏‌تپه و گروه ملی فولاد اهواز، دانشجویان دانشگاه‏‌های مختلف (به‌ویژه در شهر تهران) با کارگران اعلام همبستگی کردند؛ کارگران نیز همبستگی دانشجویان را با سپاس‌گزاری پاسخ دادند. چندی پیش، در جریان نخستین دور اعتراضات دو روزه‌‏ی معلمان پس از مهر ۱۳۹۷، دانشجویان دانشگاه‌‏های تهران، علامه، هنر و شیراز با معلمان اعلام همبستگی کردند و این حرکت نیز مورد استقبال معلمان قرار گرفت. این اعلام همبستگی‏‌ها در طول تاریخ مبارزات جنبش دانشجویی امر تازه‌ای نیست، اما مهم این است که ببینیم تا چه اندازه ناشی از ذهنیت رادیکال دانشجویان و تا چه اندازه ناشی از وضعیت عینی زیست آن‌ها در دانشگاه است، زمینه‌ای عینی که سرنوشت دانشجویان را به معلمان و کارگران پیوند می‏‌زند. برای به دست دادن درکی دقیق از نسبت‌‏ها و رابطه‌ی بین جریان‏‌های اعتراضی کنونی دانشجویی و کارگری و معلمی امروز، لازم است نگاهی به پیشینه‏‌ی جریانی که امروز در دانشگاه پرچم‌دار اعتراضات است، داشته باشیم.

شنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۸ دسامبر ۲۰۱۸

افق‌های نوین جنبش دانشجویی در ایران

نگاهی کوتاه به تحولات جنبش دانشجویی در ایران
بعد از انقلاب بهمن ۱۳۵۷

نقد اقتصاد سیاسی

چکیده: در یادداشت حاضر فرازهای کلی جنبش دانشجویی در ایران طی چهار دهه بعد از انقلاب ۱۳۵۷ به‌اختصار معرفی می‌شود. اثرات «انقلاب فرهنگی» ۱۳۵۷۹ کماکان بر دانشگاه‌ها و بر توان اندک جنبش دانشجویی هویداست. در شرایط کنونی دو دسته عوامل عینی و ذهنی به نزدیکی این جنبش با جنبش‌های فرودستان منجر شده است. جنبش دانشجویی نشان داده که از خلاقیت و توان برقراری پیوند با سایر جنبش‌ها برخوردار است و از این زاویه می‌تواند بر این جنبش‌ها تأثیر چشمگیری داشته باشد.

چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۵ دسامبر ۲۰۱۸

دادخواهی برای زنده نگاه داشتن اندیشه‌های جان‌باختگان ادامه خواهد داشت

گفتگوی محمد حیدری
با همسر محمدجعفر پوینده

سیما صاحبی

یک بخش دیگر دادخواهی هم بخش سیاسی آن است. بخش سیاسی یعنی این‌که آن دوره از تاریخ ما، که در آن کشتار دگراندیشان و روشن‌فکران صورت گرفته است، باید در حافظه‌ی مردمِ ما همچنان زنده بماند، تا تاریخ این کشتارها به نسل‌های بعد رسانده شود و چنین جنایت‌هایی دیگر تکرار نشوند. پس دادخواهی برای زنده ماندن خاطره‌ی این کشتارها باید ادامه یابد و این وظیفه‌ی ما خانواده‌ها و یاران آن عزیزان است و من فکر می‌کنم نتیجه دادخواهی سیاسی به مراتب بالاتر و مؤثرتر از دادخواهی حقوقی است و من به آن امید زیادی دارم

سه-شنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۴ دسامبر ۲۰۱۸

درباره‌ی طبقات اجتماعی

نوشته‌ی: نیکوس پولانزاس

ترجمه‌ی: شاپور گیتی

طبقات اجتماعی در نظریه‌ی مارکسیستی کدامند؟ آن‌ها گروه‌هایی از عاملان اجتماعی‌ یا افرادی‌اند که اساساً، اما نه منحصراً، بنا به جایگاه‌شان در فرآیند تولید، یعنی بنا به جایگاه‌شان در سپهر اقتصادی، تعریف می‌شوند. جایگاه اقتصادیِ عاملان اجتماعی، نقشی اساسی در تعیین طبقات اجتماعی ایفا می‌کند. اما از این موضوع نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که این جایگاه اقتصادی برای تعیینِ طبقات اجتماعی کفایت می‌کند. مارکسیسم ابراز می‌کند که {امر} اقتصادی درواقع نقش تعیین‌کننده‌ای در شیوه‌ی تولید یا صورت‌بندی اجتماعی دارد؛ اما {امر} سیاسی و ایدئولوژیک (روبنا) نیز نقش مهمی دارند.

سه-شنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۴ دسامبر ۲۰۱۸

نظم اجتماعی نو
و جنبش کارگری

سن دن دئییرم
(از تو سخن می‌گویم)

فروغ اسدپور

مبارزات جانانه‌ و دلاورانه‌ی کارگران هفت تپه و فولاد اهواز، یک بار دیگر موضوع اعتراضات کارگری را به نقطه‌ی ثقل حوادث سیاسی کشور تبدیل کرد. وضعیت سیاسی خاص ایران به گونه‌ای است که مبارزات حتی اقتصادی و صنفی کارگران در یک سطح محدود به ناگزیر و بلادرنگ رنگ و بوی سیاسی به خود می‌گیرد. کارگران بی‌واسطه با دم و دستگاه دولتی روبرو می‌شوند، دستگیر و شکنجه شده و انگ‌های عمل بر ضد امنیت ملی به آن‌ها زده می‌شود. از همه سو فعالان اجتماعی چپ و طرفداران یک اینده‌ی عاری از انواع و اقسام ستم‌ها در تلاش هستند تا این لوکوموتیو را که در زمینه‌ای لغزان افتان و خیزان ییش می‌رود به جلو هل دهند. جامعه‌ی کارگری هم متوجه اوضاع وخیم کنونی هست و به همین جهت در تلاش است تا از جامعه‌ی بیرون از شرکت و کارخانه؛ جامعه‌ای که محله و شهر نامیده می‌شود، همان جامعه‌ی بزرگ‌تر که مردم نامش می‌دهیم، کمک و پشتیبانی و همبستگی بگیرد.

دوشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ دسامبر ۲۰۱۸

دیدگاه

به سوی کاربست تحلیل تاریخی مارکس

پاسخ پایانی به آقای مهرداد وهابی

محمد مالجو

مباحثه‌ی سه‌ماهه‌ای که این‌جا نقطه‌ی ختامی بر آن می‌نهم چه‌بسا زمینه‌ای فراهم آوَرَد برای جلب مساعیِ تحقیقاتیِ سایر پژوهش‌گران در بسط کاربرد تحلیل تاریخی مارکس در صورت‌بندی سایر سازوکارهای «تصاحب به‌مدد سلب‌مالکیت از توده‌ها» در ایران. اگر چنین شود، نقش نویسنده‌ی ارجمند آقای وهابی به‌هیچ‌وجه کم‌رنگ نیست.

دوشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۰۳ دسامبر ۲۰۱۸

دیدگاه

در سترونی مشاجره‌ی قلمی با آقای محمد مالجو

مهرداد وهابی

اشتباه فاحشی خواهد بود هرآینه اقتصاد سیاسی غارت را به مبحث «انباشت بدوی سرمایه» تقلیل دهیم؛ بالاخص در مورد اقتصاد سیاسی ایران طی چهل سال گذشته که پروسه‌های ضد انباشت (Negative Accumulation) این جا و آن‌جا بر سازوکار انباشت چیرگی داشته است. این نکات را با اتکا به نقل‌ قول‌های بیرون از متن مارکس نمی‌توان دریافت. ابداع مفهوم «سلبِ مالکیت از مزدبگیران به مدد تورم» نیز جز انعکاس آشفته فکری و ناآشنایی با الفبای اقتصاد سیاسی غارت، چیزدیگری نیست.

پنجشنبه ۸ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۹ نوامبر ۲۰۱۸

بی‌عدالتی‌های پنهان قهوه‌ی «تجارت عادلانه»

فرناز سیفی

از برزیل تا گواتمالا، از کلمبیا تا اتیوپی، در بسیاری از مزارع کشت قهوه، میان سبزی شاخ‌وبرگ مزارع، یک تصویر یکسان را می‌توان دید: اندامی کوچک و نحیف میان شاخ‌وبرگ در حال حرکت است؛ اندامی کوچک که گونیِ بزرگی را به دوش می‌کشد یا دستان خود را دور سبدی بزرگ حلقه زده و به سختی راه می‌رود. صاحبان این جثه‌های زیر و نحیف، پسربچه‌ها و دختربچه‌هایی‌اند که تقریباً همگی زیر ۱۵ سال سن دارند، ساعت‌ها در مزارع قهوه جان می‌کنند و گونی‌ها و سبدهایی را حمل می‌کنند که گاه تا ۵٠ کیلو وزن دارد. گاه، والدین بچه‌ها هم در این مزارع کار می‌کنند.

چهارشنبه ۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸

جنبش کارگری
و اجتماعی‌سازی وسائل تولید

نوشته‌ی: کارل کُرش

ترجمه‌ی: کمال خسروی

مجتمعی کارگری که رتق و فتق امورش به دست خودش است، از طریق چنین شیوه‌ی درستی از تقسیم قدرت، می‌تواند درباره‌ی مسائل مهمی تصمیم‌گیری کند که تاکنون لاینحل مانده‌اند، زیرا چنین مسائلی از سوی هیچ مرجع دیگری به‌نحوی رضایت‌آمیز قابل حل نیستند. مهم‌تر از همه، منظورم این پرسش است که کل افراد فعال سهیم در بنگاه تولیدی (مدیر، کارمند، کارگر)، کل ماحصل تولید را که به‌عنوان نتیجه‌ی کار مشترک‌شان در اختیار آنها قرار دارد، براساس چه معیار و سنجه‌ای می‌خواهند بین گروه‌های گوناگون تقسیم کنند؟

چهارشنبه ۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸

چرا بر وجه نولیبرالی سیاست‌های اقتصادی در ایران تأکید می‌کنیم؟

پرویز صداقت

طی سه دهه‌ی اخیر ایده‌های نولیبرالی از قبیل تعدیل ساختاری، واگذاری فعالیت‌های اقتصادی به بخش خصوصی، انواع مقررات‌زدایی‌ها و مقررات‌گذاری‌ها، آزادسازی‌ها و جز آن ترجیع‌بند برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی نظام جمهوری اسلامی بوده است. در عین حال اما در عمل شاهد تکوین و گسترش و فربه شدن هرچه بیش‌تر یک بخش بزرگ فرادولتی بوده‌ایم که طی همین دوره دایم بر قدرت اقتصادی ـ سیاسی‌اش افزوده شده است. پیداست شاهد وضعیتی با چهره‌ای دوگانه هستیم: اقتصادی با بسیاری از مختصات نولیبرالی اما تاحدود زیادی در زیرسلطه‌ی اقتدار انحصارات بزرگ فرادولتی، خصوصی و دولتی.

چهارشنبه ۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸

لیبرالم آرزوست!

خطاب به اقتصادنامه‌ و شرکاء

نویسنده: کارگاه دیالکتیک

رشد فکری و نظری بورژوازی، بی‌تردید سطح «دشمنی ایدیولوژیک» آن‌ها با چپ‌ها و هواداران سوسیالیسم را ارتقاء می‌دهد، چیزی که در ایران با آن مواجه نبوده‌ایم. این است که می‌بینیم بسیاری از مدافعان نظم سرمایه‌دارانه در ایران چنان در قدرت حاکم و دستگاه سرکوبِ آن ادغام شده‌اند که برای رویارویی با آرای چپ یا نفوذ اجتماعیِ فرضیِ آن اساساً نیازی به تقویت دانش نظری و سطح استدلال‌های‌شان نمی‌بینند، بلکه، همانند حاکمان صرفاً به زور سرنیزه و جایگاه «ممتاز» خویش تکیه می‌کنند.

چهارشنبه ۷ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸

سیاست از پایین:
سوژه‌گی و سازمان‌دهی

ترجمه و تدوین: امین حصوری

عدم آمادگی نیروهای چپ رادیکال برای بازبینی انتقادی بنیان‌های نظری خود (درکنار رویارویی انتقادی چندجانبه با تجارب و دستاوردهای مبارزاتی گذشته)، عموما یکی از عوامل بازدارنده برای تصدیق و پذیرش چنین نقش و کارکردی از سوی این‌ نیروها بوده است، و درنتیجه امکانات پیوندیابی آن‌ها با بدنه‌ی جامعه و مشارکت خلاقانه‌ی آنان در روندهای سیاست از پایین را محدود ساخته است. برای گسست از این وضعیت، و به‌جای راه سهل و مرسوم پاک‌کردن صورت مساله، باید این دشواری را به‌جان خرید که متناسب با شرایط و ضرورت‌های امروزی و بر پایه‌ی دستاوردها و تجارب گذشته، پاسخ‌های خلاقانه‌ای برای پرسش‌های باز امروز تدارک دید.

پنجشنبه ۱ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۲ نوامبر ۲۰۱۸

مطالعه‌ی
فروپاشی تأمین اجتماعی

تنشِ انباشت‌ـ‌‌
مشروعیت در ساخت دولت مدرن ایرانی

علیرضا خیراللهی

سعی می‌کنیم ابتدا در اولین گام ابعاد تاریخی، حقوقی، بوروکراتیک و هم‌چنین وضعیت آماری سازمان‌ها و صندوق‌های بیمه‌گر ایرانی را مورد بررسی قرار دهیم، و پس از آن دلایل‌مان برای اثبات مدعای اصلی مقاله را بیان کنیم. این‌جا باید متذکر شد که تأکیدِ عمده‌ی ما بر شناسایی وضعیت سازمان تأمین اجتماعی به عنوان اصلی‌ترین و پرمخاطب‌ترین بیمه‌ی اجتماعیِ ایرانی است.

پنجشنبه ۱ آذر ۱۳۹۷ برابر با ۲۲ نوامبر ۲۰۱۸

جایگاه و توان چپ

وبسایت «نقد»

منظور از چپ، دیدگاه، چشم‌انداز و پروژه‌ای سیاسی است که جامعه‌ای عاری از سلطه و استثمار را ورای جامعه‌ی بورژوایی و شیوه‌ی تولید سرمایه‌داری ضروری و ممکن می‌داند و خود را در مبارزه‌ی نیروهای اجتماعی و سیاسی‌ای که توان و خواستِ براندازیِ روابط سلطه و استثمار و برپایی چنان جامعه‌ای را دارند، شریک می‌داند. گزینش‌ها و راهکارها و نگاهی که گرایش‌های گوناگون درون این چپ از شیوه‌ی مبارزه، راه‌ها و بیراهه‌های آن، کوتاهی و درازی یا سهولت و دشواری راه و نیز تصویر و تصوری که از آن جامعه‌ی آینده دارند، مانع از اطلاق عنوان «چپ» به آنها نیست. می‌دانیم که عنوان و واژه‌ی «چپ» به‌خودی خود، حد و مرزهای سیاسی دقیقی را روشن نمی‌کند و تعریف نادقیق فوق نیز، فقط برای روشن کردنِ علل و مصداق اطلاق ماست.